هنگامی که دانشجویان به اخذ مدارج دانشگاهی (لیسانس، فوق لیسانس، دکترا) مفتخر می شوند، در روز فارغ التحصیلی لباس بلندی شبیه قبا، عبا و یا ردایی را که معمولاً رنگ آن مشکی است (البته در دانشگاههای خارجی بستگی به انتخاب رنگ از سوی دانشگاههای مختلف را دارد.) بر تن فارغ التحصیلان می کنند. بند جلوی آن را می بندند و سپس روی سر آنها یک کلاه چهار گوش می گذارند. البته در دانشگاههای خارجی روی سر فارغ التحصیلان دانشگاهی تا دکترا یک کلاه 4 گوش، و از دکترا به بالا یک کلاه 6 گوش می گذارند که منگوله یی از پشت سر این کلاه آویزان است که بند آن از مرکز کلاه شروع شده و هنگامی که لوح فارغ التحصیلی دانش آموخته قرائت می گردد، اساتید آن دانش آموخته این منگوله را از پشت سر او به جلوی سرش می آورند تا به عنوان علامتی از دانش آموخته شدن از جلوی سر او آویزان باشد.
شایسته توجه و البته افسوس است که هنگامی که از ما به عنوان یک ایرانی و صاحب افتخارات علمی، پژوهشی و فرهنگی، که پایه گذاری بسیاری از علوم در تاریخ بشر از سرزمین ما آغاز گردیده، می پرسند که این لباس چیست؟ و از کجا آمده؟ چه معنایی دارد؟ شاید حداکثر جواب بدهیم که از وجنات این لباس برمی آید که اولاً غیرایرانی است و ثانیاً مربوط به شیطانک های سیرک می باشد.
حال چنانچه همین سؤال را از یک دانشجو، دانش آموخته، استاد و رئیس دانشگاه و حتی یک نظاره گر غربی و یا ژاپنی بپرسیم، برای ما توضیح می دهد، که ما به احترام آویسن AVICENNA (ابن سینا - پورسینا) این لباس قبا و عبا را که لباس خاص دانشمندان ایرانی (مغ های اندیشمند ایرانی) است را به چنین شکل و به منظور یادآوری ارزش های آن برتن دانش آموختگان خود می کنیم تا نشانی باشد از متفاوت بودن شخص دانش آموخته با فرد معمولی، و در راستای احترام به شخص ابن سینا به عنوان پدر علم جهان.
هنگامی که از آنها، در مورد تاریخچه این کلاه و منگوله آن می پرسیم می گویند این کلاه نیز سمبلی از یادآوری دستار خراسانی (عمامه) بوده است که همواره ابن سینا به دور سر خود می بسته و اضافه دستارش (تحت الحنک) را مثل تمام خراسانی ها که هنوز این سنت ها را در کشور ما محفوظ داشته اند و این اضافه دستار خود را موقع کار برپشت شانه می اندازند. ابوعلی سینا نیز همین عمل را انجام می داده و تمام مدتی که مشغول پژوهش در امر علمی بوده است (1روز، 3ماه، 6ماه) اضافه این دستار از دور سرش برپشت شانه او آویزان بوده و هنگامی که برکشف جهانی خود (دریافت علمی) می رسیده است این اضافه را از پشت شانه خود به جلوی سینه می انداخته تا نیل به تحقیق و هدف علمی و کشف خود را به اطلاع پژوهشگران همکار خود رسانده، هموطنان و همشهریان خود را از یک دست آورد نوین آگاهی داده، شادی علمی را در بین هموطنانش به وجود آورده آنها را برای ادای خوشحالی خود و تبریک او، صله، جشن و میهمانی آماده ساخته و یک وجد پژوهشی و نوخواهی علمی را در جامعه به وجود آورده است. که اکنون ما در بین دانش آموختگان و دانشگاههای خود این رفتار را، به احترام آن رسم زیبای ایرانی در کشور خویش، در یادآوری کسب علم و دانش برپا می سازیم.
یادآوری نقاط برجسته فرهنگی کشورمان، تنها طبقه با ارزش دانش پژوه، دانش خواه، فارغ التحصیل و ممتازان علمی و فرهنگی جامعه را دلگرم نمی سازد. بلکه یادآور آنست که مراقبت از نماهای پرارزش سنت های اصیل ده هزار ساله و اسطوره های به وجود آورنده این زیربنای باشکوه و شایسته احترام، که موجبات سرافرازی تک تک آحاد مردم مسلمان ما را فراهم می آورد، از هر نظر بایسته توجه و نگهداری می باشد.
در راستای عالم دانستن ایرانیان و بهادادن به اندیشمندان این سرزمین و عالم دانستن ایرانیان، کلمه مغ معنای پرارزشی داشته و هرگاه اروپایی ها، آمریکایی ها یا ژاپنی ها، دستگاه جدیدی را اختراع و به بازار عرضه می کنند، از کلمه (Magic) در زبان انگلیسی و یا (Magique) در زبان فرانسه، که برگرفته از کلمه (Mage) به معنای مغ و دانشمند ایرانی می باشد، بهره می جویند. و این نام پرارزش را بهترین وسیله، برای ایجاد اطمینان و جلب نظر خود می دانند.
این نکته بسیار اهمیت دارد، که دنیای توسعه یافته به ویژه اروپا، خودشان دانشمندی مثل افلاطون دارند، ولی چون می دانند که ایرانیان حرف اول علم را قبل از آنها زده اند، برای جلب مشتری هرگز از یک کلمه (Platonic) یعنی افلاطونی، استفاده نکرده، بلکه همان کلمه (Magic) را به کار می برند که سمبل علم جهان و یادآور ایرانیان اندیشمند، دانشمند و دانش پرور می باشد.
جا دارد جامعه دانشگاهی ما نیز از این مسائل آگاهی داشته باشد. و به عظمت کشورمان با اتکاء به علم، ارج و قرب نهاده و خویشتن خویش را با همت دستگاه های اجرایی، و تشویق عموم به ویژه جوانان، در کوشش برای توسعه علم، بازیابیم.