انقلاب سبز، صلح و بشریت

The Green Revolution, Peace and Humanity

نورمن بورلاگ به عنوان بنیان گذار و پدر انقلاب سبز و تنها متخصص کشاورزی برنده جایزه صلح نوبل (سال 1970) برای بسیاری از مردم جهان به ویژه دست اندرکاران امر کشاورزی نامی آشناست. در سال 1914 در آیوا در آمریکا متولد شد، مدارک تحصیلی خود را در کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به ترتیب در سال های 1937، 1941 و 1944 دریافت نموده است.
دکتر بورلاگ با درجه دکترای بیماری های گیاهی و ژنتیک در سال 1944 به پروژه همکاری های بنیاد راکفلر و وزارت کشاورزی کشور مکزیک پیوست.
در آن زمان افکار عمومی بر این باور بود که مناطق نیمه خشک برای گندم های پر محصول مناسب نیستند، ولی تحقیقات اولیه ای که نامبرده در مزارع کشور مکزیک انجام داد، خلاف این افسانه را ثابت کرد. پس از حدود 20 سال تلاش بی وقفه، ارقام گندم پاکوتاه معروف را تولید نمود که علاوه بر عملکرد بالا و مقاومت به آفات و بیماری ها، صفت زودرسی را نیز دارا بودند. این ارقام همانند گندم های افسانه ای بودند که انقلاب سبز را به ارمغان آوردند و میلیون ها نفر را از گرسنگی نجات داد. این نتایج باعث شد که کشور مکزیک از یک کشور وارد کننده گندم (سال 1950) به یک کشور صادر کننده گندم (1956) تبدیل شود.
انقلاب سبز، آرام و بی صدا در کشور پاکستان تجلی و در کشور هند به اوج خود رسید. به طوری که توجه جهانیان را در سال 1968 به خود معطوف داشت و منجر به اعطاء نشان ستاره امتیاز دولت پاکستان به وی شد. گسترش انقلاب سبز در هندوستان، خودکفایی این کشور را در سال 1972 از نظر تولید گندم و در سال 1975 از نظر غلات به دنبال داشت.
دستاوردهای عظیم بورلاگ انقلاب سبز نام گرفت و در سال 1970 به پاس کوشش های این پژوهشگر بزرگ در مبارزه با فقر و گرسنگی و خدمات او به بشریت جایزه نوبل به وی اهداء شد.
رئیس کمیته جایزه صلح نوبل هنگام اعطاء جایزه به دکتر بورلاگ بیان داشت دکتر بورلاگ بیش از هر انسان دیگری در این عصر در تأمین نان برای جهان گرسنه کمک کرده است. مشارکت علمی و استعداد خارق العاده وی در سامان دهی، عامل پویایی جهت پیش بینی پتانسیل های آینده بوده است. او افق جدیدی را برای دهه های مختلف فراروی برنامه ریزان اجتماعی، اقتصادی و سیاستمداران جهت حل مشکلات جوامع از نظر برنامه ریزی، تعادل اقتصادی، امنیت اجتماعی و آزادی های سیاسی قرار داده است و در جهت فقرزدایی و رفع سوء تغذیه جوامع بشری و آینده ای توأم با صلح گام برداشته است.
دکتر بورلاگ در بخشی از سخنان خود به هنگام دریافت جایزه صلح نوبل چنین بیان داشت:
تمدن را آنگونه که امروز می شناسم، بدون ذخیره کافی غذا، نمی توانست به وجود آید و نه پایدار بماند. علیرغم گرسنگی بیش از نیمی از مردم جهان، اکثریت رهبران تأمین غذا را امری مسلم و بدیهی می پندارند. به نظر می رسدکه انسان در غافل ماندن از درسی که تاریخ به آموخته است، اصرار می ورزد. به طور قطع اولین جزء متشکله عدالت اجتماعی وجود غذای کافی برای تمام مردم می باشد. غذا حق معنوی تمام کسانی است که به این جهان گام می نهند. با این وجود 50 درصد جمعیت جهان در گرسنگی به سر می برند. ایشان همچنین به نقل قول از پرچمدار علیه گرسنگی جهانی (دارنده جایزه صلح نوبل و اولین رئیس سازمان خوار و بار کشاورزی جهان) چنین گفت: بر شکم های گرسنه نمی توان صلحی را بنیان نمود. زیرا یک قانون اساسی زیست شناختی است که اگر زندگی موجودهای زنده را کمبود مواد غذایی تهدید کند، به تهاجم دسته جمعی دست زده و برای دستیابی به غذا خشونت اعمال می کنند.
ایشان همچنان یادآور شد: تصور می نمایم کمیته جایزه نوبل در سال 1970 که مرا به خاطر کوشش هایم در انقلاب سبز نامزد دریافت جایزه نمود، در واقع منظورشان با انتخاب یک فرد این بود که، نقش جهانی و تولید غذا در جهانی گرسنه را نشان دهند. جهانی که هم گرسنه نان و هم گرسنه صلح.
دکتر بورلاگ پس از 65 سال تلاش مستمر برای از بین بردن گرسنگی و فقر در سن 95 سالگی دار فانی را وداع گفت: روحش شاد باد.
(منبع: خبرنامه انجمن علوم زراعت و اصلاح نباتات، 1388، شماره 16)